Historia

Założenie Klubu
 
GKS Victoria jest pierwszym klubem jaki powstał w mieście. Po zakończeniu wojny i odzyskaniu niepodległości i wolności Polski, z frontu powraca starsza młodzież, a wśród niej Emil Dawidowicz. Emil przy pomocy starszych kolegów - Rudolfa Hota (ślusarza z Moravskiej Ostrovy)i Rudolfa Glosera (piekarza z Bielska) zakłada Towarzystwo Sportowe. Klubowi zostaje nadana nazwa "TSV Jaworzno" co oznacza Towarzystwo Sportowe Victoria Jaworzno. Dzieje się to w roku 1918 i właśnie ten rok oficjalnie zostaje przyjęty jako data założenia klubu. Nazwa klubu zaś, zostaje zaczerpnięta od słynnej wówczas Czechosłowackiej drużyny "Victoria Żiżkov". Można powiedzieć, że klub istniał już na dobrą sprawę od roku 1914, natomiast była to forma tajna, w formie zgromadzenia osób. W 1918 roku zostały zreformowane już regulaminy klubowe, statut, dlatego też ten rok jest uznawany za datę graniczną.
 
 
Lata Przedwojenne
 
Niewiele wiadomo, o historii klubu i jego działalności w latach przedwojennych gdyż tak jak wiele klubów, dokumentacja z jego działalności została spalona przez hitlerowców w czasie okupacji. Informacje na temat klubu z tamtego okresu pochodzą od świadków tamtych wydarzeń, jakichś zachowanych zdjęciach czy fragmentarycznie zachowanego archiwum (bardziej w zbiorach prywatnych). W Jaworznie "Victoria" była pierwszym klubem w powiecie chrzanowskim, liczącym ponad 20 piłkarzy (Adolf Banasik, bracia Witalińscy, Władysław Bem, Emil Dawidowicz, Wacław Banasik, Adolf Bem, Bolesław Chachulski, Karol Makowski, Rudolf Hota, Rudolf Gloser itd.). Pierwszym boiskiem piłkarskim służył teren obok szybu Piłsudski (Bierut). Był to teren pełen nierówności, ponadto porośnięty drobnymi, karłowatymi drzewami. W latach 1918-1920 dużo się działo w działalności klubu. Przez miasto przechodziły oddziały żołnierzy Hallera, oddziały armii francuskiej, legiony powstańców śląskich, które kwaterowały w Jaworznie. Wielu z tych żołnierzy czasowo zasiliło szeregi klubu. Z całego miasta natomiast do klubu zaczęła garnąć się młodzież. Wśród niej należy wspomnieć przede wszystkim Wiktora Faltusa, późniejszego prezesa klubu, który w 1943 roku został zamordowany przez gestapo. W tym okresie drużyna rozegrała szereg spotkań z drużynami, z Krakowa, Sosnowca i Śląska. Najbardziej w dziejach klubu zapisał się mecz z niemiecką drużyną "Bielitz" Sportverein, który to Victoria wygrała w stosunku 4:3. Zwycięstwo to miało charakter zarówno sportowy jak i narodowy. Lata 1921-1923 to dalszy rozwój klubu. Jednak ze względu na skargi rolników, klub musiał opuścić tereny pastwiska i przenieść się na nieużytki, które mieszczą się koło dzisiejszej hałdy szybu Piłsudski. Teren ten zostaje przez samych zawodników wyrównany, otoczony liniami. Zostają umieszczone ławki dla publiczności. Za szatnię robił zawodnikom pobliski domek pobliskiej cegielni majstra. W latach tych zostaje wreszcie opracowany pierwszy statut klubu. Najważniejszym wydarzeniem sportowym w owym czasie było spotkanie z Czechosłowacką drużyną - Siła Orłów. W 1924 roku klub dostaje pomoc na zakup potrzebnego sprzętu sportowego, a także na utrzymanie boiska sportowego. Pozwala to na rekrutowanie i organizowanie młodszych drużyn z uczniów gimnazjów i pracowników kopalni, którzy tworzą drugą i trzecią drużynę. W 1929 roku klub dorobił się własnego stadionu. Klub posiadał płytę boiska do piłki nożnej, bieżnię o pełnych wymiarach oraz małe boiska do koszykówki i siatkówki, a także korty tenisowe. Wybudowano także niewielką trybunę krytą. Cały stadion został zadrzewiony. Powstawały kolejne sekcje sportowe tj. bokserska, kolarska, tenisa ziemnego i stołowego. Klub urósł to miana największego w powiecie. W ramach współpracy z Towarzystwem Gimnastycznym "Sokół", klub zimą mógł korzystać z sali gimnastycznej na ulicy Mickiewicza. Drużyna piłki nożnej w owym czasie tworzyła także trzon drużyny siatkarskiej i koszykarskiej, a nawet sekcji lekkiej atletyki. W 1932 roku klub przystępuje do budowy lodowiska, co pozwala na otwarcie sekcji hokeja na lodzie, a także możliwość korzystania społeczeństwu z lodowiska. Drużyna piłki nożnej w latach trzydziestych walczyła w "klasie B" (obecna III liga), ale nigdy nie udało się jej awansować do wyższej klasy rozgrywkowej.
 
 
Czasy Niemieckiej Okupacji
 
Początek wojny we wrześniu 1939 roku, okupacja hitlerowska i włączenie tutejszych terenów do III Rzeszy, całkowicie sparaliżowało życie kulturalne i klubowe. Stadion został całkowicie zniszczony, a jego teren został przeznaczony pod budowę Elektrowni. W 1940 roku nastąpiła konfiskata majątku klubowego. Zaginęły wszystkie pamiątki i dokumenty świadczące o działalności klubowej. Wszelkie działania mające na celu ratowania czegokolwiek, były interpretowane jako działania dywersyjne przeciwko III Rzeszy Niemieckiej. Wielu sportowców czynnie uczestniczyło w pracy konspiracyjnej polskiego ruchu oporu. Wielu spośród nich zapłaciło za to najwyższą cenę.
 
 
Lata Powojenne
 
Reaktywacja działalności sportowej nadeszła wraz z wyzwoleniem, w roku 1945. w budynku ówczesnego Komitetu Miejskiego PZPR zebrała się grupka miłośników sportu, zawodników, działaczy, a także kibiców. Postanowili reaktywować klub. Początki były bardzo ciężkie gdyż nie było pieniędzy, sprzętu sportowego, nie było nawet gdzie organizować zajęć i spotkań sportowych. Pierwszym kapitałem klubowym były skromne datki zebrane od sympatyków klubu. Za te pieniądze kupiono pierwszy sprzęt (buty piłkarskie, koszulki). W 1946 roku na dzisiejszej kolonii Fińskie Domki powstaje boisko piłkarskie. Bez żadnej dokumentacji, planów. Budowniczymi obiektu są sami zawodnicy i sympatycy klubu. Obok boiska (dzięki staraniom Czesława Obtułowicza) powstał drewniany barak usytułowany na ulicy Krakowskiej 3. Ta prowizoryczna budowla (barak) służyła za hale sportową. Z biegiem czasu owa "hala" została rozbudowana. Victoria w czasie powojennym była klubem jednosekcyjnym. W skład drużyny piłki nożnej wchodzili m.in. Stanisław Szczygieł, Stanisław Grabski, Władysław Grabski, Władysław Barankiewicz, Franciszek Rytter, Julian Kasperczyk, Michał Kozioł, Alfred Żbik, Tadeusz Skubis, Edward Waluga, Teofil Koziarz, Kazimierz Ochmański, Józef Przebindowski, Zbigniew Kadula, Kazimierz Rodzik, Roman Wrona i Ryszard Musiał. W roku 1950 po usilnych staraniach i naradach w Prezydium Miejskiej Rady Narodowej i w uzgodnieniu z miejscowymi rolnikami przyznano klubowi wieczystą dzierżawę 4,5 ha obszaru pod budowę stadionu. Dokumentacja bodowy stadionu "Victoria" wzorowana była na stadionie Górnika Zabrze. W klubie zaczęły działać nowe sekcje m.in. bokserska, lekkiej atletyki, tenisa ziemnego itd.
 
 
Lata Sześćdziesiąte, Siedemdziesiąte


 
Zorganizowane sekcje sportowe były kierowane przez odpowiednio dobranych ludzi, w celu uzyskiwania coraz to lepszych wyników sportowych. Również skupiając się na sekcji piłki nożnej było podobnie. Nastąpiły lata sześćdziesiąte czyli lata największego jak dotąd rozkwitu sekcji piłki nożnej w Victorii Jaworzno. Na przełomie lat 1960-1963 w klubie przewinęło się wielu trenerów. Byli to: Jerzy Dworski, Karol Bielecki, Stanisław Malczyk, Tadeusz Glimas, Henryk Bobula, Stanisław i Władysław Grabski. To oni byli twórcami owianej legendą jedenastki która wywalczyła awans, a później z mniejszymi i większymi sukcesami walczyła w II lidze Polskiej. W sezonie 1962/1963 Victoria wywalczyła mistrzostwo III ligi. W rozgrywkach III-ligowych w 32 meczach, zdobyła 52 punkty (2 punkty za zwycięstwo), strzeliła 52 bramki, tracąc zaledwie 12. Wyprzedziła druga w tabeli, Unie Tarnów o 8 punktów. W tamtych latach na trybunach stadionu, nie można było znaleźć wolnego miejsca. Stadion jak potocznie się mówi "pękał w szwach". Można było liczyć, że na trybunach zasiada około 10 000 osób. W sezonie następnym "Victoria" ponownie okazała się bezkonkurencyjna w rozgrywkach III-ligowych i uzyskała upragniony awans do II ligi ogólnopolskiej. Tam w nadchodzącym sezonie uzyskała najlepszy wynik w Swojej historii (sezon 1964/1965). Zdobyła czwarte miejsce. Zawodnicy tamtej drużyny to: Błażej Krzemień, Kazimierz Pawełek, Adam Bernardyński, Tadeusz Tokarz, Ryszard Magdziarz, Jan Śliwa, Jerzy Ankus, Leon Bystrzycki, Mieczysław Gowin, Jerzy Pawlik, Jacek Książek, Paweł Jochemczyk, Józef Straub, Bernard Przybylski, Ludwig Zając, Jan Lenart, Mirosław Gajdek, Mieczysław Filipek. W roku 1965 Victoria rozegrała najbardziej pamiętny mecz w swojej historii. W obecności 35 000 widzów w Krakowie uległa Wiśle w stosunku 1:2. W sezonie 1965/1966 oraz 1966/1967 Vicia zajęła w lidze 11 miejsce. Natomiast w sezonie 1967/1968 zajęła 14 miejsce co równowago się z relegowaniem zespołu do III ligi. Przypadło to akurat na jubileusz 50-lecia klubu.
 
 
GKS Jaworzno
 
W latach 1974 - 1981 na arenie piłkarskiej powstał kub o nazwie GKS Jaworzno. W skład klubu weszły (na zasadzie fuzji) Victoria Jaworzno, Górnik Jaworzno i Azotania Jaworzno. Drużyna została stworzona by wywalczyć kolejny dla Jaworzna awans do II ligi piłkarskiej. Niestety, jak się później okazało był to kolos na glinianych nogach. Pierwszy sezon w rozgrywkach III-ligowych był obiecujący. Zespół zajęła III miejsce. Nie spełniało to oczywiście oczekiwań sympatyków i prezesów klubu. Sezon później było lepiej. W rozgrywkach 1975/1976 Victoria uplasowała się na II pozycji, tuż za Unią Tarnów. W kolejnych sezonach było już tylko gorzej, na co miały wpływ także reorganizacje Polskiego Związku Piłko Nożnej. W 1981 roku, klub na fali krytyki przestał istnieć. Victoria powróciła do swej poprzedniej nazwy.
 
 

Lata Osiemdziesiąte i Dziewięćdziesiąte
 
historia3W sezonie 1982/1983 klub zaprezentował się w rozgrywkach III-ligowych bardzo dobrze i zakończył sezon na drugiej pozycji, tuż za Garbarnią Kraków. Klub dorobił się wreszcie kilku tysięcznej widowni. 19 czerwca 1983 (remis 1:1 z Garbarnią Kraków) roku przy pełnej widowni kub wywalczył upragniony awans do II Ligi Ogólnopolskiej. Po 15-latach rozłąki "Vicia" powróciła do II ligi. Trenerem zespołu był wtedy Jerzy Pest, a jego asystentem Mirosław Gajdek. W skład drużyny wchodzili m.in. Edward Wilk, Aleksander Grzywacz, Andrzej Słowakiewicz, Bolesław Cios, Adam Bułka, Krzysztof Gamoń, Zbigniew Bury, Ryszard Ochmański, Andrzej Sermak, Marian Roczkalski, Mirosław Stadler, Stanisław Orlik, Wiesław Liszka, Andrzej Majka, Andrzej Dylowicz, Kazimierz Setkowicz, Jarzy Mauch, Krzysztof Gibek, Marek Lizończyk, Marian Kupidura, Bolesław Strzemiński, Roman Bułka, Jan Grzyb. W sezonie 1983/1984 zajęła 12 miejsce i utrzymała się w lidzę. Natomiast rok później było już gorzej 13 miejsce i spadek z "zaplecza ekstraklasy". Sezon 1985/1986 to natychmiastowy spadek do ligi okręgowej. W tych rogrywkach "Vicia" uczestniczyła, aż do roku 1992. Przez ten czas przez drużynę przetoczyli się tacy zawodnicy jak: Jan Urban, Ryszard Czerwiec, Andrzej Sermak, Artur Minkina. W sezonie 1992/1993 zespół powrócił do III ligi. Był to w rocznice 75-lecia klubu. W zespole z Jaworzna występowali wtedy tacy zawodnicy jak Artur Minkina, Bogdan Pikuta, Tomasz Rogala, Bartłomiej Gędłek, Robert Żurawik, Tomasz Rech, Kazimierz Guzik, Wojciech Grzyb czy Robert Dulowski. W sezonie 1997/1998 zespół zajął w III-lidze ósme miejsce na osiemnaście drużyn. Jednak przez kolejną reorganizację rozgrywek piłkarskich w Polsce wystarczyło to tylko na spadek do IV ligi piłkarskiej.  
 
Współczesność
W połowie 2014 roku założone zostało Stowarzyszenie Victoria 1918 Jaworzno.

PARTNERZY